De afwisseling van licht en donker bepaalt de regelmaat van ons leven. Een interne klok, dagelijks gelijk gezet door de overgang van dag naar nacht, zorgt ervoor dat ons lichaam perioden van activiteit afwisselt met perioden van rust. De interne klok kan van slag raken door externe factoren, zoals onregelmatige diensten of een lange vliegreis, maar ook door ziekten.
De kracht van actigrafie zit in de eenvoud. De patiënt draagt gedurende minimaal 1 week een somnowatch. Dit is een soort horloge dat beweging registreert. De patiënt kan met een knopje op het horloge aangeven wanneer hij of zij in en uit bed gaat. Aan de hand van de grafiek die gemaakt wordt, heeft men inzicht in hoe lang de patiënt in bed ligt, of er gedurende de nacht veel onrust is, of het tijdstip van naar en uit bed gaan gelijkmatig is en of er sprake is van een verschoven ritme.
Deze methode wordt gebruikt om slaap/waak ritme vast te leggen bijvoorbeeld bij oudere patiënten waarvoor de polysomnografie te belastend is, of jongere patiënten die een verschoven slaap/waak ritme lijken te hebben.