U, of uw naaste, heeft een hersenbloeding of herseninfarct gehad. We noemen dit een CVA (Cerebraal Vasculair Accident). Letterlijk vertaald betekent dit een ongeluk in de bloedvaten van de hersenen. U heeft waarschijnlijk allerlei vragen en twijfels. Een CVA is vaak een heel ingrijpende gebeurtenis. Daarom willen wij u en uw familie zo goed mogelijk informeren. Het blijkt echter dat de informatie die in de acute fase door artsen en verpleegkundigen wordt gegeven vaak niet of slecht wordt onthouden. Ook zult u in de acute fase andere vragen hebben dan verder in de revalidatiefase. De informatie op deze pagina kunt u daarom op een later tijdstip altijd nog eens nalezen. We hopen dat we u op deze manier van voldoende informatie kunnen voorzien. Als u na het lezen van deze informatie nog vragen hebt kunt u altijd contact opnemen met de CVA nazorg verpleegkundigen en de verpleegkundigen van de afdeling.
Algemene informatie over het CVA
De verschillende vormen van een CVA:
Een herseninfarct
Bij een herseninfarct is een bloedvat in uw hersenen gedurende langere tijd afgesloten. Een herseninfarct ontstaat doordat een bloedstolsel een bloedvat in het hoofd afsluit. Het hersenweefsel achter de blokkade krijgt daardoor geen zuurstof en voeding meer en functioneert niet meer goed. De gevolgen zijn meestal direct zichtbaar en snelle actie is nodig.
Een hersenbloeding
Hersenbloeding en herseninfarct… dat is toch hetzelfde? Of toch niet? Wat is eigenlijk het verschil tussen een herseninfarct en een hersenbloeding? Een hersenbloeding komt minder vaak voor dan een herseninfarct. Bij ongeveer 20% van alle beroertes gaat het om een hersenbloeding.
Wat is het verschil met een herseninfarct? De uitvalsverschijnselen van een hersenbloeding en een herseninfarct zijn gelijk. De oorzaak is heel anders. Bij een herseninfarct is een bloedvat verstopt, terwijl de oorzaak van een hersenbloeding een scheurtje in een bloedvat is. Er stroomt dan bloed in of rond de hersenen. Het bloed hoopt zich op en duwt het hersenweefsel weg. Hierdoor wordt het hersenweefsel beschadigd. Bij onderzoek met een CT-scan is het verschil duidelijk te zien.
TIA
Een TIA is een voorbijgaande beroerte. Het lijkt misschien niet ernstig, omdat de verschijnselen snel weg zijn. Maar een TIA kan een voorbode zijn van een herseninfarct met blijvende gevolgen. TIA staat voor Transcient Ischemic Attack. Vrij vertaald is dit een kortdurende verstopping van een bloedvat in de hersenen. Uw hersenen zijn het regelcentrum van het lichaam. Als daar iets misgaat, merkt u dit meteen. Bij een kortdurende verstopping van een bloedvat ontstaan er tijdelijke uitvalsverschijnselen. Deze kunnen enkele minuten duren. Meestal duren ze niet langer dan 20 minuten. Daarna is alles weer volledig normaal. Een enkele keer duren de verschijnselen wat langer, maar ze zijn uiterlijk binnen 24 uur verdwenen.
Wat zijn de mogelijke gevolgen
De aard en ernst van de gevolgen zijn afhankelijk van de plaats en grootte van de beschadiging. Soms zijn de gevolgen van een beroerte zo ernstig dat het slachtoffer overlijdt.
Zichtbare gevolgen
Lichamelijke beperkingen zijn de meest zichtbare en daardoor ook de meest bekende gevolgen van een beroerte. Wat zijn de zichtbare verschijnselen?
Plotseling:
- kunt u uw arm of been niet meer bewegen
- hangt uw mond scheef
- spreekt u wartaal
- ziet u dubbel of helemaal niets meer met een oog
- heeft u last van hevige draaiduizelingen
- krijgt u ernstige hoofdpijn
Minder zichtbare gevolgen
Vaak heeft een beroerte een groot aantal minder zichtbare gevolgen. De buitenwereld merkt ze meestal niet direct op. De partner en/of kinderen merken de gevolgen wel. Voorbeelden zijn:
- vermoeidheid
- concentratieproblemen
- slecht kunnen plannen van de dagelijkse activiteiten
- vergeetachtigheid
- verandering in gedrag of karakter
De aard en ernst van de gevolgen zijn afhankelijk van het deel van de hersenen dat beschadigd is. Een beroerte heeft vaak een gehele of gedeeltelijke verlamming van een lichaamszijde tot gevolg.
Rechts of links
De rechter- en linkerhersenhelft hebben verschillende functies. Het rechter deel van de hersenen stuurt de linkerkant van het lichaam aan en omgekeerd.
De gevolgen van een beroerte in de linker hersenhelft kunnen zijn:
- verlamming van de rechter lichaamszijde
- uitval van het gezichtsveld aan de rechterkant van beide ogen
- niet reageren op signalen aan de rechterkant van het lichaam (neglect).
Ook het spraakcentrum bevindt zich in de linker hersenhelft. Bij een beroerte aan de linkerzijde zien we dan ook vaak problemen met:
- spreken (afasie of dysartrie)
- het begrijpen van de gesproken taal
- lezen
- schrijven
De gevolgen van een beroerte in de rechter hersenhelft kunnen zijn:
- verlamming van de linker lichaamshelft
- uitval van het gezichtsveld aan de linkerkant van beide ogen
- niet reageren op signalen aan de linkerkant van het lichaam (neglect)
- problemen met ruimtelijke waarneming
- Naarmate er meer hersenweefsel beschadigd is, zijn de gevolgen ernstiger.
De Stroke-Unit
De Stroke Unit (kamer 8) is een aparte kamer op de afdeling neurologie waar patiënten met een beroerte worden verpleegd. Op de Stroke Unit bevinden zich drie bedden waar de patiënt de eerste 48 uur zal verblijven en waar intensieve controle van vitale functies plaats vindt met behulp van een monitor. In principe wordt iedere acute patiënt op de unit opgenomen. Patiënten bij wie de uitvalsverschijnselen meer dan 48 uur bestaan, hoeven niet op de acute unit te worden opgenomen. Na deze eerste 48 uur zal de patiënt overgeplaatst worden naar een andere kamer op de afdeling neurologie.
De patiënt is snel vermoeid en heeft, afhankelijk van de gevolgen van de beroerte/CVA, veel te verwerken. Daarom ervaart hij of zij bezoek al snel als te druk. Beperk daarom het aantal bezoekers tot maximaal 2, net zoals op de overige kamers op de afdeling is toegestaan, evenals de duur van het bezoek. Indien er meer bezoekers zijn, wilt u dan zo vriendelijk zijn om elkaar af te wisselen.
De bezoektijden zijn het zelfde als voor de overige kamers op de afdeling, namelijk:
- ’s middags van 15.00 tot 16.00 uur
- ’s avond van 18.30 tot 20.00 uur
Op de Stroke-Unit wordt gemengd verpleegd. U kunt er natuurlijk van uitgaan dat we de privacy van de patiënten zoveel mogelijk waarborgen.
Wie komen er aan uw bed tijdens uw opname op de Stroke-Unit
De medisch specialisten
Neuroloog:
- dokter P. Proot
Artsenvisite
- Maandag 9.00 uur: visite
- Dinsdag 8.30 uur: visite
- Woensdag 9.00 uur: visite
- Donderdag 11.00 uur: MDO multidisciplinair overleg
- Vrijdag 9.00 uur: patiëntenbespreking en aansluitend visite
Een gesprek met de neuroloog is altijd mogelijk, dit kan in overleg met de verpleegkundige geregeld worden.
Op de Stroke-Unit wordt gebruik gemaakt van hartritme bewaking door middel van telemetrie. Telemetrie is hartbewaking op afstand. Met dit apparaatje bewaken en registreren wij uw hartritme op de afdeling hartbewaking. De eindbeoordeling van deze hartbewaking wordt gedaan door de cardioloog, deze wordt dan ook altijd als medebehandelaar gevraagd. Zonodig vraagt hij aanvullend onderzoek aan.
Cardiologen:
- drs C. Janssens
- drs P. Rademaker
- drs A. Al Mafragi
- drs P. Bisschops
- drs R. Erdem
- drs. J. Walpot
- dr. R. Sankatsing
- drs. G. Vermeiren
In sommige situaties wordt er medebehandeling gevraagd van een consulterend arts van een ander specialisme. In uw geval zou dit een van de onderstaande specialisten kunnen zijn:
- revalidatie arts
- internist
Preventie/vasculair verpleegkundigen
Het kan voorkomen dat u doorverwezen wordt naar de vasculaire preventiepolikliniek omdat u een hart- en vaatziekte heeft. De vasculair verpleegkundige geeft informatie over:
- uw behandeltraject
- hart- en vaatziekten en risicofactoren
Zij begeleidt u bij:
- het aanpassen van uw voeding
- verandering van uw beweegpatroon
- gebruik van medicijnen
- stoppen met roken
- het bereiken van een optimaal gewicht.
Indien nodig kan de vasculair verpleegkundige u doorverwijzen naar de fysiotherapeut, diëtiste of een ‘stop met roken’-programma. Telefonisch bereikbaar: 0115-688187 | 0115-677180 | 0115-677409
De verpleegkundigen
Met de verpleegkundigen heeft u het meeste contact. In 24 uur krijgt u met verschillende verpleegkundigen en ziekenverzorgende te maken: de werkzaamheden zijn namelijk verdeeld in dag-, avond- en nachtdiensten. Op een bord in de neurologie gang is aangegeven welke verpleegkundige u informatie kan verstrekken. Deze verpleegkundige is ook de meest aangewezen persoon om uw contactpersoon gerichte informatie te verschaffen.
Verpleegkundigen in opleiding
Op onze afdeling werken ook leerling-verpleegkundigen en stagiaires. Wat zij weten, kunnen en mogen doen is afhankelijk van hun leerjaar. De eindverantwoordelijkheid blijft altijd bij de gediplomeerd verpleegkundige.
De fysiotherapeut
De fysiotherapeut zorgt voor therapie passend bij uw opname indicatie. Dit kan bij u aan bed, op de afdeling of in de oefenzaal zijn. De fysiotherapeut wordt na opdracht van de arts ingeschakeld.
De logopedist
De logopedist zorgt voor de therapie passend bij uw opname-indicatie en komt na opdracht van de arts op de verpleegafdeling langs.
De ergotherapeut
De ergotherapeut zorgt voor therapie passend bij uw opname-indicatie, dit kan tijdens een ADL-observatie zijn of in de oefenruimte van de ergotherapeut. De ergotherapeut wordt na opdracht van de arts/revalidatie arts ingeschakeld.
De voedingsassistente
U heeft dagelijks contact met de voedingsassistente. Zij draagt zorg voor uw maaltijden en de drankvoorziening op de afdeling. Indien nodig wordt voor u de diëtiste ingeschakeld. De verpleegkundige zal, als dit van toepassing is op uw situatie, een sliktest afnemen. In geval van slikstoornissen zal de verpleegkundige het advies geven aan de voedingsassistente om uw eten hierop aan te passen, zoals het indikken van dranken.
De analist
Bloedafname gebeurt door het laboratoriumpersoneel op de kamer tussen 7.00 en 8.00 uur, om ca. 11.00 uur en om ca. 15.00 uur en 18.00 uur. Wij verzoeken u om op de tijden van de bloedafname op de kamer te blijven. Incidenteel kan het voorkomen dat u buiten de prikrondes om geprikt wordt in opdracht van de arts.
Nader gebruik van lichaamsmateriaal Al het ons toegezonden patiëntenmateriaal kan, na anonimisering, gebruikt worden voor onderzoek en kwaliteitscontroles. U kunt hiertegen bezwaar maken bij het laboratoriumpersoneel, de klinisch chemicus of de arts-microbioloog, mondeling of schriftelijk. Meer informatie over de bloedafname kunt u vinden op onze website onder het kopje Laboratorium.
De afdelingsassistent
De afdelingsassistent heeft een ondersteunende, logistieke en huishoudelijke taak op de afdeling.
De medewerkers huishoudelijke dienst
De medewerkers van de huishoudelijke dienst zorgen ervoor dat de afdeling schoon is en blijft.
De gastvrouwen
De gastvrouwen van locatie De Honte zijn er voor patiënten en bezoekers. Op onze verpleegafdeling zijn de gastvrouwen aanwezig om post te bezorgen of voor het verzorgen van bloemen. Zij voorzien u ook van een kopje koffie op de poliklinieken met de rijdende koffiekar, helpen u bij het vinden van de juiste polikliniek of afdeling en bezorgen u boeken van de patiëntenbibliotheek als u dit wenst.
Patiënten transport dienst
In het ziekenhuis maken de verpleegafdelingen gebruik van de patiëntentransport dienst. Dit houdt in: Het op gepaste wijze vervoeren en/of begeleiden van patiënten van en/of naar diverse verpleeg-, behandel- en onderzoeksafdelingen. Het gaat hier om lopende patiënten, patiënten met rolstoel of patiënten met bed. Naar gelang de situatie van de patiënt, vindt het vervoer plaats met een medewerker van de transportdienst of onder begeleiding van een verpleegkundige.
Apotheek Service Punt (ASP)
Het ASP voert bij iedere patiënt die opgenomen wordt een gesprek met betrekking tot medicatie. Om een goed gesprek te kunnen voeren, wordt eerst informatie over de medicatie verzameld. De apothekersassistente vraagt bij de stadsapotheek en/of apotheekhoudend huisarts een actueel medicatieoverzicht. Samen met de patiënt wordt dit overzicht besproken en waar nodig aangepast. Zo wordt er een overzicht verkregen wat de werkelijkheid het meest benadert. Uw medicatiebeleid zal ook altijd in overleg met uw behandelend specialist zijn, indien nodig kan uw medicatie gewijzigd worden in opdracht van de specialist. De apothekersassistente zal ook worden betrokken bij het ontslag van de patiënt. In samenspraak met de afdeling en de behandelend arts zal een actueel medicatieoverzicht voor thuis en de eerste lijn worden opgesteld. Indien nodig wordt een ontslagrecept gemaakt. De ziekenhuisapotheek is er alleen voor opgenomen patiënten in het ziekenhuis. Het is dus niet mogelijk om hier medicijnen af te halen.
Waardevolle voorwerpen
Neemt u vooral niet teveel geld of kostbaarheden mee. Op de afdeling beschikken we over kluisjes waarin u tijdelijk uw kostbaarheden kunt opbergen. We vragen u om dit zo spoedig mogelijk mee naar huis te geven. Bij verlies van zaken toebehorend aan patiënten geeft het ziekenhuis in principe geen vergoeding. Brillen, kunstgebitten en/of hoorapparaten die niet gedragen worden, graag goed opbergen in de daarvoor bestemde kokers/doosjes. Schade aan voorwerpen wordt alleen vergoed bij aantoonbare nalatigheid van ziekenhuismedewerkers.
Patiëntenluisteraar
ZorgSaam probeert uw verblijf zo aangenaam mogelijk te maken. Een van de manieren waarop we dit proberen te bereiken is via de patiëntenluisteraar of vertrouwenspersoon. De patiëntenluisteraar geeft aandacht aan wie u bent en aan wat u allemaal meemaakt terwijl u hier bent. Uw verblijf en behandeling kunnen immers vragen en emoties bij u oproepen over wat u overkomt.
De patiëntenluisteraar is een zorgprofessional. Hij of zij is niet betrokken bij uw behandeling en u kunt ervan uitgaan dat wat u hem/haar in vertrouwen vertelt, ook vertrouwelijk blijft.
Contact
- Marian Taalman, geestelijk Verzorger. Zij is bereikbaar op tel: 0115- 677414 of e-mail: m.taalman@zzv.nl
- Alet Veldhuis, ethicus. Zij is bereikbaar op tel: 0115-688150 of e-mail: a.veldhuis@zzv.nl
Klachtenfunctionaris
Zorg is mensenwerk. Wij doen ons uiterste best om u zo goed mogelijk te helpen. Het kan echter voorkomen dat u niet tevreden bent over de zorg die wij leveren of over onze dienstverlening. Het klinkt misschien vreemd, maar ook dat horen we graag. Zo krijgen wij de mogelijkheid om onze zorg te verbeteren en herhaling in de toekomst te voorkomen. Bij voorkeur bespreekt u uw onvrede of klacht eerst met de desbetreffende medewerker. Dit kan bijvoorbeeld een arts, zorgmedewerker of receptionist zijn. U kunt ook altijd vragen om een gesprek met de leidinggevende van de afdeling. Een rustig en goed gesprek kan vaak veel oplossen.
Komt u er niet uit of vindt u het lastig om de medewerker zelf aan te spreken, dan kunt u contact opnemen met een van onze klachtenfunctionarissen. U kunt hiervoor gebruikmaken van het klachtenformulier op https://www.zorgsaam.org/klacht . Hebt u liever telefonisch contact, dan kunt u ons bereiken op 0115 – 688448. Spreekt u alstublieft de voicemail van de klachtenfunctionaris in als zij u niet meteen te woord kunnen staan.
Ontslag uit het ziekenhuis na een CVA
Revalidatie- en thuiszorg
Naar gelang uw conditie en toestand, wordt met u en uw naasten besproken hoe u het beste verder kan gaan. Er zijn verschillende mogelijkheden:
- Naar huis met indien nodig thuiszorg/ Tafeltje Dekje.
- Dagrevalidatie in revalidatiecentrum de Wielingen in Terneuzen.
- Revalidatie in revalidatiecentrum De Lindehof in Goes.
- Revalidatie in een van de verpleeghuizen:
- Verpleeghuis Stelle in Oostburg
- Verpleeghuis Ter Schorre in Terneuzen
- Verpleeghuis De Blaauwe Hoeve in Hulst
De transferverpleegkundige wordt bij de voorbereiding van uw ontslag betrokken. Bedoeld wordt hier, aanpassing in de thuissituatie, opname in een verzorgingshuis of opname in een verpleeghuis, wijkverpleging/ thuiszorg regelen. Welke revalidatie bij u van toepassing is zal in overleg met de revalidatie arts en de neuroloog geschieden. Dit overleg vindt wekelijks op de donderdag ochtend plaats. Vanzelfsprekend bespreken we dit ook met u en uw contactpersoon/ familie. Wanneer u denkt thuis hulp nodig te hebben dan verzoeken wij u dit tijdig aan te geven bij de verpleegkundige. Zij heeft bijna dagelijks contact met de transferverpleegkundige.
De huisarts
De specialist brengt uw huisarts altijd op de hoogte van het verloop van uw ziekte, de behandeling in het ziekenhuis en de eventuele nazorg. Aangezien de huisarts niet altijd meteen van uw ontslag uit het ziekenhuis op de hoogte is, doet u er goed aan hem of haar daarover in te lichten wanneer u thuiskomt. Afhankelijk van de arts krijgt u meteen een brief voor de huisarts mee of zal deze nagestuurd worden. Indien nodig zal de verpleegkundig zorgcoördinator de huisarts inlichten over uw thuiskomst.
Poliklinische na-controle
Ongeveer zes weken na uw ontslag verwachten wij u op de polikliniek Neurologie voor een controlebezoek bij de neuroloog. Voordat u naar huis gaat, krijgt u een afsprakenkaartje mee waarop deze afspraak staat. Een viertal weken na uw ontslag uit het ziekenhuis of revalidatie instelling verwachten we u ook op de CVA-nazorgpoli bij de neurologie verpleegkundige.
Nieuwe medicijnen
Als u tijdens uw opname bent gestart met nieuwe medicijnen, krijgt u bij uw vertrek een recept en een medicatie overzicht mee. Met dat recept kunt u uw nieuwe medicijnen ophalen bij uw eigen apotheek.
Ontslag
Als u naar huis gaat, krijgt u een aantal papieren mee, denk hierbij aan het afsprakenkaartje, eventuele afspraken/ formulieren voor vervolgonderzoeken en een overdracht voor bijvoorbeeld de wijkverpleegkundige. De verpleegkundige zal tijdens een ontslaggesprekje uitleg geven over deze ontslagformulieren. In principe hanteren we een ontslagtijd vanaf 14.00 uur om alle zaken goed te kunnen regelen. Het is natuurlijk mogelijk dat dit bij u anders is door bijvoorbeeld overplaatsing naar een revalidatie-instelling, dan zal de verpleegkundige u hierover inlichten.
Leefregels & leefstijl adviezen
Als u weer thuis bent, kunt u verder werken aan uw herstel. Daarbij is het belangrijk om u te houden aan een aantal leefregels. Deze zijn misschien nieuw voor u, of vragen om een aanpassing van uw gewoontes, maar ze zijn van groot belang om de kans op herhaling van uw klachten te verkleinen.
Bij thuiskomst na een CVA voelt u zich waarschijnlijk nog niet optimaal. Uw concentratievermogen kan minder zijn dan normaal en uw lichamelijke conditie is nog niet op peil. Deze klachten komen vaak voor. Goede voeding, rustmomenten en geduld zijn voorwaarden om uw conditie weer op te bouwen. Iedere patiënt herstelt in zijn of haar eigen tempo. Het herstel na een CVA kan veel tijd in beslag nemen. Misschien zult u ook niet geheel herstellen van uw klachten. In het eerste jaar na uw CVA kunt u nog verder herstel verwachten; bent u na een jaar nog niet geheel hersteld, dan is de kans groot dat er zogenaamde restverschijnselen zullen overblijven.
Hieronder noemen we de belangrijkste adviezen en aandachtspunten.
Medicijnen
De medicijnen die uw arts heeft voorgeschreven zijn bedoeld voor de lange termijn, om de kans op een CVA of TIA in de toekomst te verkleinen. Het is belangrijk dat u deze medicijnen blijft gebruiken, ook als u zich weer beter voelt. Stop of verminder de dosering dus niet zonder overleg met uw arts. Mocht u last krijgen van bijwerkingen, overleg dan altijd met uw neuroloog of de huisarts. Mogelijk kunt u dan andere medicijnen krijgen.
Dagelijkse activiteiten
Houd er rekening mee dat u bij thuiskomst nog niet alles kunt. U kunt beginnen met licht huishoudelijk werk, zoals afwassen, koken, stoffen, een boodschapje doen en wandelen. Bukken is hierbij geen probleem. Als dit goed gaat, kunt u deze activiteiten later langzaam uitbreiden.
Rust
Het is van belang dat u regelmatig rustmomenten inbouwt in uw dagelijkse bezigheden. Vermoeidheid is een van de meest voorkomende klachten na een CVA of TIA, deze klachten kunnen lange tijd aanhouden. Luister vooral goed naar uw lichaam en houd in de gaten wat u wel en niet aankunt.
Stress
Stress op het werk of thuis is niet altijd te vermijden en soms is stress ook nodig. Maar als de stress te lang duurt stijgt uw bloeddruk te veel. U moet er dus voor zorgen dat u tijdig weer ontspant, afleiding zoekt, of ervoor zorgt dat de oorzaak van de stress verdwijnt.
Emoties
Na een TIA of CVA kunt u zich emotioneel en onzeker voelen. U kunt bijvoorbeeld zomaar huilen of geïrriteerd raken, terwijl u de volgende dag nergens last meer van hebt. Deze stemmingswisselingen worden veroorzaakt door de TIA of CVA en alles wat u in het ziekenhuis hebt meegemaakt. Meestal verdwijnen deze klachten als u weer op krachten komt.
Werk
Wanneer u weer kunt gaan werken is afhankelijk van de aard van uw werk en uw conditie. Bespreek met uw arts of CVA nazorg verpleegkundige wanneer u weer kunt gaan werken en wat u dan wel en niet mag doen. U voelt over het algemeen zelf het beste aan wanneer u weer aan werken toe bent. Vaak is het verstandig te beginnen met halve dagen werken en dit langzaam uit te breiden, dit natuurlijk in overleg met uw Arbo-arts.
Lichaamsbeweging
Als u uw lichaam dagelijks voldoende beweging geeft, verkleint u de kans op een TIA of CVA. Het hoeft maar een matige tot redelijke inspanning te zijn, echt sporten is niet eens nodig. Goede manieren om in beweging te blijven zijn onder andere fietsen, huishoudelijke klusjes, tuinieren of een avondwandeling maken. Als u elke dag minimaal een half uur beweegt, dan blijven uw hart en uw bloedvaten in een goede conditie. U kunt dit half uur ook verdelen in twee keer een kwartier of drie keer tien minuten. Natuurlijk is het ook belangrijk om rekening te houden met uw klachten na het CVA zoals bijvoorbeeld verlammingsverschijnselen of gezichtsvelduitval. Als u aan wat meer intensief sporten toe bent is het raadzaam om te sporten onder begeleiding van een fysiotherapeut of bijvoorbeeld in een speciale groep voor mensen die een beroerte hebben gehad.
Voeding
Goede voeding heeft een positieve invloed op hart en bloedvaten. Eet daarom elke dag voldoende groente (dagelijks 200 gram) en fruit (dagelijks 2 stuks). Gebruik weinig verzadigd vet en zout. Goede voeding helpt om uw bloedvaten, uw gewicht en uw bloeddruk gezond te houden. Deze drie factoren kunnen mee helpen om de kans op een CVA of TIA te verkleinen.
Alcohol
Matig alcoholgebruik is na een CVA of TIA geen probleem, dat wil zeggen: niet meer dan twee glazen alcoholhoudende drank per dag.
Roken
Wie rookt, krijgt eerder een hoge bloeddruk en slagaderverkalking, de twee belangrijkste oorzaken van een CVA of TIA. Als u nog rookt, kunt u er dus het beste meteen mee stoppen. Na een half jaar hebt u al veel minder risico op hoge bloeddruk en slagaderverkalking. Vraag eventueel uw neuroloog, CVA verpleegkundige, preventiepoli verpleegkundige of uw huisarts om u te begeleiden bij het stoppen met roken. U kunt ook informatie en hulp krijgen bij STIVORO, de nationale organisatie voor voorlichting over gezondheidsrisico’s van roken, via 0900-9390 of www.stivoro.nl
Seksualiteit
Wanneer u en uw partner daar aan toe zijn, kunt u zonder bezwaar vrijen en gemeenschap hebben. Dit hoeft geen problemen te geven na een CVA of TIA.
Vakantie
Wanneer uw herstel naar wens verloopt, kunt u zonder bezwaar op vakantie. U kunt zonder problemen voor uw gezondheid gebruik maken van het vliegtuig. U kunt altijd om advies vragen tijdens uw poliklinische bezoek aan de neuroloog of CVA verpleegkundige.
Autorijden
Na een TIA of CVA kan autorijden een probleem zijn (dat geldt ook voor motorrijden). Het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) heeft hiervoor precieze regels opgesteld.
- Fiets, brommer of brommobiel: u mag hiermee gewoon weer aan het verkeer deelnemen. Daar zijn geen regels voor opgesteld. We raden u wel aan om dit eerst even rustig uit te proberen, zeker als u nog evenwichtsproblemen heeft bijvoorbeeld. Vraag in dat geval of iemand u bij het oefenen kan helpen.
- Vrachtwagen, personenvervoer (ook taxi), leswagens: Als u bij ontslag uit het ziekenhuis geen lichamelijke en/ of geestelijke klachten heeft, mag u gedurende vier weken na de TIA of CVA niet rijden. Als u nog wel lichamelijke en/of geestelijke klachten heeft na ontslag uit het ziekenhuis raden wij u aan om contact op te nemen met het CBR.
- Auto-en motorrijden: Als u bij ontslag uit het ziekenhuis geen lichamelijke en/ of geestelijke klachten heeft, mag u gedurende twee weken na de TIA of CVA niet auto- en motorrijden. Als u nog wel lichamelijke en/of geestelijke klachten heeft na ontslag uit het ziekenhuis, mag u in ieder geval gedurende drie maanden na de TIA of CVA niet auto- en motorrijden.
Advies is om in ieder geval even contact op te nemen met het CBR als u van plan bent weer aan het wegverkeer te willen gaan deelnemen. Op basis van hun bevindingen kan het CBR u een keuring of een rijvaardigheidstest laten ondergaan. Als u gaat auto- of motorrijden zonder toestemming van het CBR, levert dit problemen op voor uzelf en andere weggebruikers. Bijvoorbeeld als u betrokken raakt bij een ongeval, het risico bestaat dan dat uw verzekering de schade niet wil vergoeden. Het CBR houdt spreekuur in revalidatiecentrum de Wielingen in Terneuzen.
Websites/ adressen/ voorlichting
- ZorgWijzer. Herken een beroerte. https://www.zorgwijzer.nl/zorgwijzers/beroerte
- Hersenstichting Nederland, Korte Houtstraat 10, 2511 CD Den Haag. Tel: 070 360 4816. E-mail: info@hersenstichting.nl. Website: www.hersenstichting.nl
- Afasie Vereniging Nederland, Bakenbergseweg 125, 6814 ME Arnhem. Tel: 026 351 2512. E-mail: avn@afasie.nl. Website: www.afasie.nl
- Nederlandse Hartstichting, Postbus 300, 2501 CH Den Haag. Tel: 0800 300 0300 (gratis). Website: www.hartstichting.nl
- Vereniging Cerebraal (niet aangeboren hersenletsel), Postbus 8579, 3503 RN Utrecht. Tel: 030 296 4469. E-mail: secr@cerebraal.nl. Website: www.cerebraal.nl. Tel NAH Zeeland: 0113 236 236. E-mail: hersenletstelteam.zeeland@rgz.nl
- Voedingscentrum. Voor adviezen over voeding kunt u terecht bij het Voedingscentrum. Tel: 070 – 306 88 88. Website: www.voedingscentrum
- STIVORO (hulp bij het stoppen met roken). Tel: 0900-9390. Website: www.stivoro.nl
- Stichting het Gors. Ondersteuning van mensen met een lichamelijke beperking, bij activiteiten en werkzaamheden, individueel en in groepsverband. Maatwerk, begeleid werken en dagbesteding aan huis. Businesspark Terneuzen, Haarmanweg 25, 4538 AN Terneuzen. Tel.: 0115 61 09 71. E-mail: aczvl@gors.nl. Website: www.aczvl.nl
- MEE Zeeland. MEE Zeeland is er voor alle mensen met een beperking (lichamelijke beperking, verstandelijke beperking, visuele beperking, auditieve beperking, chronische ziekte en mensen met autisme) en voor partners, ouders en/of verzorgers, familie, kennissen en medewerkers van andere organisaties. U kunt bij ons terecht voor informatie, advies en ondersteuning op alle terreinen van het leven. Veel informatie vindt u al op onze website. U mag natuurlijk ook altijd e-mailen of bellen naar één van onze vestigingen. Al onze ondersteuning is gratis en zonder verwijzing beschikbaar. MEE Zeeland, Regiokantoor Zeeuws-Vlaanderen. Gemeenten Hulst, Terneuzen en Sluis. Axelsestraat 202, 4537AX Terneuzen. Postbus 418 4530 AK Terneuzen. Tel.: 0115 – 67 53 00. E-mail: info@meezeeland.nl. Website: www.meezeeland.nl
Websites over afasie
Websites over mantelzorg
Websites over seksualiteit
Websites & informatievoorziening voor kinderen
- www.nah.lotgenootje.nl
- Informatiefolder: het blijft je vader of moeder, uitgave van de Nederlandse CVA vereniging.
- Informatiefolder: een CVA op jonge leeftijd, uitgave van de Nederlandse CVA vereniging.
- Leesboek: Een pony aan zee van Ella Weibrod, over een vader die een CVA krijgt, vanaf 10 jaar.
- Leesboek: Oma majesteit van Joke Kranenberg, over een oma die een CVA krijgt, vanaf 8 jaar.
PGB, WMO, AWBZ
Het persoonsgebonden budget (pgb) is een geldbedrag waarmee u zelf de verzorging, verpleging en begeleiding kunt inkopen die u nodig heeft. U kunt een pgb krijgen voor zorg vanuit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en voor zorg vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO). In bepaalde situaties kunt u een pgb vanuit de zorgverzekering krijgen. U kunt hulp of begeleiding vanuit de AWBZ aanvragen als u bijvoorbeeld langdurig ziek bent, een handicap heeft of omdat u een hoge leeftijd heeft. U kunt een pgb aanvragen voor:
- begeleiding;
- palliatieve zorg;
- persoonlijke verzorging;
- tijdelijk verblijf (logeeropvang);
- verpleging;
- vervoer (met medische indicatie in combinatie met begeleiding in dagdelen).
U kunt een pgb vanuit de WMO aanvragen voor hulp in de huishouding en voor hulpmiddelen en woonvoorzieningen. Zoals een voorziening of aanpassing in en rond uw huis, een rolstoel of een scootmobiel. Het moet gaan om een voorziening die voor u persoonlijk bestemd is en die u voor langere tijd nodig heeft. Voor behandeling en langdurig verblijf in een AWBZ instelling, bijvoorbeeld verzorgingshuis of verpleeghuis, kunt u geen pgb krijgen. U krijgt namelijk van de instelling alle zorg die u nodig heeft. U betaalt hiervoor een eigen bijdrage.
Gemeente Terneuzen, Loket wonen, welzijn en zorg
Postbus 35, 4530 AA Terneuzen. Tel.: 0115 455 000. e-mail: gemeente@terneuzen.nl. Website: www.terneuzen.nl
- Bezoekadres Terneuzen: Stadhuisplein 1, 4531 GZ Terneuzen.
- Bezoekadres Axel: Markt 1, 4571 BG Axel
- Bezoekadres Sas v. Gent: Westkade 107 (Rabobank), 4551 CG Sas van Gent
Gemeente Hulst, Loket wonen, welzijn en zorg
Postbus 49, 4560 AA Hulst. Tel.: 0114 389 000. E-mail: info@gemeentehulst.nl. Website: www.gemeentehulst.nl
Bezoekadres Hulst: Grote Markt 21, 4561 EA Hulst
Servicepunt Kloosterzande: Hof te Zandeplein 13, 4587 CK Kloosterzande
Gemeente Sluis, Loket wonen, welzijn en zorg
Postadres: Postbus 27, 4500 AA Oostburg. Tel:. 0117 457 000. E-mail:info@gemeentesluis.nl. Website:www.gemeentesluis.nl
Bezoekadres: Klanten Contact Centrum, Nieuwstraat 22, 4501 BD Oostburg
September 2024