Binnenkort wordt u in het ZorgSaam ziekenhuis verwacht, omdat bij u een trommelvliesbuisje wordt geplaatst. Op deze pagina wordt stap voor stap beschreven waarom een trommelvliesbuisje bij u geplaatst wordt en wat er op de dag van behandeling gebeurt. Deze informatie kunt u gebruiken om u voor te bereiden op de ingreep.
Trommelvliesbuisjes plaatsen is – vooral bij kinderen – een van de meest voorkomende chirurgische ingrepen.
Het oor
Het oor bestaat globaal uit drie onderdelen:
- Uitwendig oor: Dit bestaat uit de oorschelp en de gehoorgang.
- Middenoor: In het middenoor bevinden zich het trommelvlies, de trommelholte en de buis van Eustachius.
- Binnenoor: Hier bevinden zich het slakkenhuis en het evenwichtsorgaan.
De werking van het oor
Geluid bestaat uit luchttrillingen. Deze trillingen komen via de gehoorgang op het trommelvlies. Het trommelvlies en de gehoorbeentjes versterken de trillingen en geleiden de trillingen naar het slakkenhuis, het binnenoor. In het slakkenhuis bevinden zich de zintuigcellen, die de trillingen omzetten in zenuwprikkels. Deze zenuwprikkels worden via de gehoorzenuw naar de hersenen gevoerd, waar zij in ‘horen’ vertaald worden.
Het middenoor is onder normale omstandigheden gevuld met lucht, die dezelfde druk en samenstelling heeft als de buitenlucht. Deze druk wordt gehandhaafd door de buis van Eustachius. Waarom deze buis van Eustachius niet altijd goed werkt, is niet bekend. Soms is een allergie of een bijholteontsteking de onderliggende oorzaak.
Als de buis van Eustachius niet goed werkt, ontstaat onderdruk in het middenoor, waardoor het trommelvlies naar binnen wordt getrokken. Door de onderdruk kan het slijmvlies in het middenoor geïrriteerd raken en vocht afscheiden, waardoor het middenoor gevuld raakt met vocht in plaats van lucht. Dit wordt OME (Otitis Media met Effusie) genoemd. Soms noemt men dit ook wel lijmoor of glue ear, vanwege de stroperige samenstelling van het vocht. Hierdoor kunnen klachten ontstaan van een vol, drukkend gevoel in het oor en soms van pijn; hevige pijn kan veroorzaakt worden door een ontsteking van dit vocht (middenoorontsteking). Ook treedt gehoorverlies op, omdat de geluidstrillingen door de aanwezige vloeistof gedempt worden.
Bij kinderen tussen de twee en zes jaar komt deze aandoening vaak voor, maar op latere leeftijd is dit relatief zeldzaam. De afwijking kan aan één of beide oren voorkomen. Spontane genezing treedt vaak binnen enkele weken tot maanden op, zonder dat blijvende schade ontstaat. Als de afwijking langer aanhoudt of veelvuldig aanleiding geeft tot oorontstekingen en/of hinderlijk gehoorverlies, kan een tijdelijke beluchting van het middenoor via een trommelvliesbuisje zinvol zijn.
Soms heeft uw KNO-arts de aandoening al behandeld met antibiotica en/of een neusspray met corticosteroïden. Als dat geen of onvoldoende effect heeft gehad, komt u in aanmerking voor een operatie om trommelvliesbuisjes te plaatsen.
Een trommelvliesbuisje heeft als doel om te zorgen voor een open verbinding tussen het middenoor en de uitwendige gehoorgang, zodat via het buisje lucht in het middenoor komt. Het buisje neemt dus als het ware de functie van de buis van Eustachius tijdelijk over.
Er is een nauw verband tussen bovenste luchtweginfecties, zoals neusverkoudheid en een niet goed functionerende buis van Eustachius. Voordat een trommelvliesbuisje geplaatst wordt, moeten andere oorzaken voor terugkerende luchtweginfecties, zoals een vergrote neusamandel en/of een ontsteking van de neusholte en neusbijholten, uitgesloten of behandeld worden.
Wat is een trommelvliesbuisje?
Een trommelvliesbuisje is een buisje, meestal gemaakt van kunststof, met de grootte van een halve luciferkop. De doorsnede is ongeveer 1,5 mm en de lengte varieert van 3 tot 12 mm.
Hoe lang moet een trommelvliesbuisje blijven zitten?
Een trommelvliesbuisje blijft enkele maanden tot enige jaren in het oor zitten, gemiddeld ongeveer zes maanden. Het buisje wordt spontaan door het trommelvlies uitgestoten, waarna het gaatje in het trommelvlies, op een enkele uitzondering na, vanzelf sluit. Bij een deel van de patiënten is het plaatsen van een trommelvliesbuisje slechts eenmaal nodig. Soms moet de ingreep vaker herhaald worden.
Wat gebeurt er in het ziekenhuis?
Verloop van de dag
Op de dag van de ingreep meldt u zich op de afgesproken tijd bij de balie van de polikliniek KNO.
De ingreep
De ingreep vindt plaats op de behandelkamer van de polikliniek KNO. Vóór de ingreep wordt het oor lokaal verdoofd. Het verdoven gebeurt meestal door het aanstippen van het trommelvlies met een verdovende vloeistof. Het oor kan ook verdoofd worden door een verdovingsvloeistof dertig minuten in het oor te laten inwerken.
Als het oor verdoofd is, wordt een kleine opening in het trommelvlies gemaakt. Het buisje wordt hierin geplaatst. Eventueel aanwezig vocht wordt uit het middenoor gezogen. Indien nodig wordt het andere oor op dezelfde wijze behandeld. De hele ingreep duurt ongeveer tien minuten. Daarna mag u direct naar huis.
Na de ingreep
Meestal is het gehoor direct verbeterd, soms kost dat enkele uren. Na de ingreep kunt u een licht gevoel in het hoofd hebben. Soms voelt u ook een lichte draaisensatie. Deze verschijnselen zijn onschuldig en verdwijnen vanzelf. In zeldzame gevallen kan een heftige draaiduizeligheid ontstaan met misselijkheid en soms overgeven. Ook dit verschijnsel is tijdelijk.
Nazorg
De eerste week na de ingreep moet het oor droog blijven. Dat betekent niet zwemmen en alleen douchen als het oor wordt afgedekt, bijvoorbeeld met een plastic bekertje. Het is niet verstandig een watje of iets dergelijks in het oor te plaatsen.
Nacontrole wordt in de meeste gevallen afgesproken. U kunt zelf contact opnemen met de polikliniek KNO als u vijf dagen of langer vochtuitvloed uit een oor heeft (loopoor), de klachten na de ingreep niet voorbij lijken te zijn of wanneer de klachten weer terug zijn gekeerd. Natuurlijk kunt u bij twijfel altijd bellen voor overleg. Afhankelijk van het probleem kan dan volstaan worden met het uitschrijven van een recept of wordt een nieuw controleafspraak gemaakt.
Antwoorden op veel gestelde vragen
Wat moet je doen als een oor met een trommelvliesbuisje ‘loopt’?
Het is niet ongebruikelijk dat bij patiënten met een trommelvliesbuisje een loopoor ontstaat. Dit is een uiting van een oorontsteking. Meestal geneest dit loopoor spontaan binnen enkele dagen tot een week. Als het oor na vijf dagen nog niet droog is, kunnen oordruppels en/of antibiotica worden voorgeschreven. Neem dan contact op met de polikliniek KNO, waarna een recept naar uw apotheek gefaxt kan worden. Het is meestal niet nodig om op de polikliniek KNO gezien te worden.
Kunnen trommelvliesbuisjes aanleiding geven tot schade op latere leeftijd?
Tot op heden zijn er geen aanwijzingen dat patiënten, zelfs als het vaker nodig is om een trommelvliesbuisje te plaatsen, blijvende schade daarvan aan trommelvliezen of gehoororgaan ondervinden.
Mag iemand met trommelvliesbuisjes water in de oren krijgen?
Direct na de operatie moeten de oren één week droog blijven. Een trommelvliesbuisje heeft een dermate kleine doorsnede dat alleen water onder hoge druk of water waarvan de oppervlaktespanning is verlaagd, (zeepwater) naar binnen dringt. De kans dat er water achter het trommelvlies komt is dus zeer klein. Zwemmen kan een week na de plaatsing van de buisjes. Aanvullende bescherming door middel van oordopjes is alleen in speciale gevallen nodig op advies van uw KNO-arts.
Mag iemand met trommelvliesbuisjes vliegen?
Iemand met trommelvliesbuisjes mag gewoon vliegen. Er zijn aanmerkelijk minder klachten bij stijgen en dalen dan gewoonlijk, omdat de buisjes drukveranderingen in het middenoor volgen.
Welke complicaties zijn te verwachten?
Het directe risico van het plaatsen van een trommelvliesbuisje is gehoorverlies, maar de kans hierop is nagenoeg nihil. Andere complicaties zijn een loopoor en het niet dichtgroeien van het trommelvlies, nadat het buisje uitgestoten is (2%).
Wat zijn de gevolgen van een langdurige niet-behandelde OME? De gevolgen van een niet behandelde OME zijn nog steeds onderwerp van studie. In enkele gevallen kunnen blijvende trommelvlies- en middenoorbeschadigingen optreden.
Bent u verhinderd?
Bent u onverwachts verhinderd? Neem dan contact op met de poli van de KNO-artsen, tel. 0115-688518. Er kan dan iemand anders in uw plaats komen. Bovendien kunt u meteen een nieuwe afspraak maken.
Tot slot
Als u na het lezen van deze informatie nog vragen hebt, kunt u contact opnemen met de polikliniek KNO. U vindt ook informatie op www.kno.nl. Aan het begin van het onderzoek vertelt de behandelend arts of de verpleegkundige u wat er gaat gebeuren. Wanneer u op dat moment nog vragen hebt, kunt u die ook aan hem of haar stellen. U kunt van maandag tot en met vrijdag tussen 9:00 en 12:00 en tussen 13:00 en 16:00 uur contact opnemen met de poli KNO, 0115-688518.
Bij dringende vragen of problemen vóór uw behandeling kunt u zich het beste wenden tot de afdeling waar de behandeling moet plaatsvinden, verpleegafdeling B1, telefoon 0115-688581. Wanneer zich thuis na de operatie problemen voordoen, gerelateerd aan de behandeling, neem dan contact op met het ziekenhuis:
- Op maandag tot en met vrijdag tussen 9:00 en 12:00 en tussen 13:00 en 16:00 uur de polikliniek KNO, tel. 0115-688518.
- In dringende gevallen kunt u buiten deze tijden bellen met de huisartsenpost (HAP).
Januari 2021
