Er werd bij u (of uw familielid) een melanoom vastgesteld. Het melanoom zelf moet verwijderd worden (of een bredere wegname rond het litteken). Daarnaast wil de chirurg en de dermatoloog weten of er uitzaaiingen naar de lymfeklieren zouden zijn.
We beschrijven hieronder hoe zij dat doen.
Wat is een schildwachtklier en wat is de functie van deze klier?
Als er kankercellen loskomen van de tumor, kunnen deze terecht komen in het lymfevocht. Het lymfevocht wordt vervolgens afgevoerd naar de lymfeklieren. De eerste klier die deze cellen verzamelt of waar deze cellen terechtkomen, is de schildwachtklier.
Om te voorkomen dat “onnodig” teveel lymfeklieren worden verwijderd en er toch duidelijkheid komt over het stadium van de ziekte, is de schildwachtklierprocedure ontwikkeld. Wanneer de schildwachtklier vrij is van tumorcellen, dan zijn alle andere klieren ook schoon en moeten deze dus niet weggehaald worden.
Als er kankercellen in de schildwachtklier aanwezig zijn, kan dit een verandering van de behandeling met zich meebrengen.
De schildwachtklierprocedure
Bij deze techniek is het mogelijk de schildwachtklier op te sporen die, via een lymfevat, rechtstreeks in verbinding staat met het melanoom. Soms gaat het om meerdere schildwachtklieren. Deze lymfeklier wordt ook wel sentinel node of poortwachtersklier genoemd.
Techniek van de schildwachtklierprocedure
Om de schildwachtklier te kunnen opsporen moet deze zichtbaar worden gemaakt. Hiervoor wordt gebruikgemaakt van een zeer kleine hoeveelheid radioactieve vloeistof, die wordt ingespoten aan beide kanten van het litteken/melanoom.
Meteen na de injectie wordt met een Gammacamera (scan) een serie foto’s gemaakt van het gebied rond het litteken en van de bijbehorende lymfeklieren.
De ingespoten vloeistof volgt dezelfde weg als het lymfevocht en concentreert zich in de schildwachtklier. De hoeveelheid toegediend materiaal is zo klein, dat er geen beperkingen of gevaar is voor u of uw omgeving. Na het inspuiten van de radioactieve vloeistof en de eerste scan, duurt het ongeveer 2 tot 2,5 uur tot de schildwachtklier zichtbaar wordt gemaakt, opnieuw door middel van een scan. Deze scan duurt ongeveer 30 minuten. De foto’s krijgt u mee en dient u bij opname mee te nemen naar het ziekenhuis. De schildwachtklier(en) welke zijn afgebeeld op de foto’s, wordt door de chirurg tijdens de operatie opgespoord en verwijderd.
De bovengenoemde injecties en scans gebeuren in het Adrz te Goes.
Als de schildwachtklier zichtbaar is, dan houdt dit niet in dat er wel of geen uitzaaiingen in die klier zitten. De klier(en) word(t)(en) namelijk nog onderzocht door de patholoog.
De radioactiviteit verdwijnt vrij snel; daarom wordt u binnen 24 uur na het inspuiten geopereerd.
De operatie
De operatie gebeurt onder algehele narcose. Tijdens de operatie spoort de chirurg de schildwachtklier(en) op met behulp van de foto van het Adrz en een gamma probe (een apparaat) dat de radioactiviteit meet. In dezelfde narcose wordt het melanoom/litteken breder weggenomen.
Nadat de schildwachtklier operatief is verwijderd door de chirurg, wordt de klier door de patholoog microscopisch onderzocht. De uitslag hiervan krijgt u na ongeveer twee weken op de polikliniek. Van de radioactieve vloeistof zijn geen bijwerkingen te verwachten.
Opname
In principe gebeurt de ingreep via een dagopname. Soms kan het zijn dat er alsnog een overnachting dient te gebeuren.
Technische kant van het onderzoek in Adrz
De injectie gebeurt de dag voorafgaand aan de operatie of de dag van de operatie op de afdeling nucleaire geneeskunde van het Adrz in Goes.
- Als u voor de eerste keer naar het Adrz komt, kunt u zich bij de receptie in de centrale hal laten inschrijven. Zorg dat u uw zorgpas en identiteitsbewijs (geldig paspoort, rijbewijs of ID kaart) bij de hand heeft. Uw persoonlijke gegevens worden gevraagd. Voor dit onderzoek zijn geen voorbereidingen nodig.
- Uw gegevens komen op stickers te staan. Deze stickers worden gebruikt om uw behandeling administratief te kunnen verwerken. Wij raden u daarom aan om een kwartier voor de afgesproken tijd aanwezig te zijn.
- Bent u al ingeschreven, maar zijn er veranderingen in uw gegevens, bijvoorbeeld nieuwe ziektekostenverzekeraar of een verhuizing? Geef deze dan altijd door bij de receptie.
- De identificatieplicht is altijd van toepassing.
- Meld u vervolgens bij de afdeling Nucleaire geneeskunde in Goes (route 15).
Voorbereiding
Voor dit onderzoek zijn geen voorbereidingen nodig. Als u dezelfde dag geopereerd wordt, blijft u nuchter. Wordt u de volgende dag geopereerd, dan kunt u normaal eten en drinken.
Kleding
Bij een schildwachtklieronderzoek mogen op het te onderzoeken lichaamsdeel geen metalen voorwerpen zitten. Draag daarom bij voorkeur onder- en bovenkleding zonder metalen delen, zoals haakjes, beha-beugel, ritssluitingen of drukknopen. U hoeft dan minder kledingstukken uit te doen. Laat uw sieraden en waardevolle spullen thuis.
Handicap
Als u een handicap heeft en u verwacht dat het onderzoek hierdoor meer tijd vraagt, verzoeken wij u dit te melden bij het maken van de afspraak. Wij kunnen dan extra tijd voor u inplannen.
Zwangerschap en borstvoeding
Bent u zwanger of denkt u zwanger te zijn, neem dan contact op met uw behandelend arts. Uw arts kan in overleg met de nucleair geneeskundige beslissen of het onderzoek door kan gaan of uitgesteld kan worden. Geeft u borstvoeding, neem dan voor het onderzoek contact op met de afdeling Nucleaire Geneeskunde.
Het onderzoek
U komt op een smalle onderzoekstafel te liggen. Aan beide kanten van het litteken wordt een zeer kleine hoeveelheid radioactieve stof ingespoten. U krijgt vier injecties. Meteen na de injecties wordt met een gammacamera een serie foto’s gemaakt van het gebied rond het litteken en van de bijbehorende lymfeklieren. De radioactieve stof moet tweeënhalf uur inwerken. Bent u niet in het ziekenhuis opgenomen, dan mag u daarna het ziekenhuis verlaten.
Als u voor het tweede bezoek op de afdeling Nucleaire Geneeskunde komt, worden opnieuw foto’s gemaakt. De gammacamera draait tijdens de opname in stapjes om u heen. Aansluitend wordt een CT-scan gemaakt met een lage stralingsdosis. De computer combineert de resultaten van de CT-scan met die van de nucleaire beelden zodat men beter kan zien waar precies de radioactieve vloeistof is opgenomen. Het onderzoek duurt ongeveer 20 minuten. Als u in een ander ziekenhuis dan Adrz wordt geopereerd, krijgt u de foto’s mee.
Duur van het onderzoek
Het hele onderzoek duurt, inclusief de wachttijd, ongeveer twee en een half tot drie uur.
Locatie
Nucleaire geneeskunde (route 15)
Adrz, ‘s-Gravenpolderseweg 114, 4462 RA Goes
Tot slot
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u contact opnemen met uw behandelend arts bij ZorgSaam
- poli chirurgie: 0115-688423
- poli dermatologie: 0115-688494
- of de afdeling Nucleaire Geneeskunde via telefoonnummer 0118-425 291 (Adrz)
Uw afspraak in Goes
Datum:
____________________________________________
Dag:
____________________________________________
Injecties en foto ’s om:
_________________________________________ uur
Foto’s om:
_________________________________________ uur
(Technische informatie afkomstig van de patiëntinformatie Adrz, afdeling nucleaire geneeskunde)
September 2020
