Achter in het oog ligt het netvlies. Op het netvlies worden onze beelden geprojecteerd (net zoals bij een fototoestel). Het middelpunt van het netvlies heet de macula of gele vlek. Hier bevinden zich de kegeltjes, waardoor we kleur en details kunnen waarnemen. De macula zorgt ervoor dat we het centrale deel van het gezichtsveld kunnen zien: het gezicht van mensen, lezen,…
Maculadegeneratie (MD) is een oogaandoening waardoor de gezichtsscherpte in het centrale deel afneemt. Dit wordt in de volksmond ook slijtage van het netvlies genoemd. Het zijzicht blijft in de meeste gevallen gespaard.
Meestal treedt MD niet aan beide ogen tegelijk op. Hierdoor kan er nog enkele jaren een goed gezichtsvermogen zijn. Wanneer het gezichtsvermogen wel achteruitgaat in beide ogen, worden dagelijkse dingen die voorheen vanzelfsprekend waren, zoals lezen en autorijden, steeds moeilijker.
Oorzaken
Er zijn 2 vormen van maculadegeneratie: de droge en de natte vorm. Droge maculadegeneratie wordt veroorzaakt doordat afvalstoffen zich ophopen onder het netvlies (drusen) en door veranderingen in het pigmentblad onder het netvlies. Bij natte maculadegeneratie vormen zich nieuwe bloedvaten onder of in de macula door een overproductie van het stofje VEGF (vasculaire endotheel groeifactor). Deze nieuwe bloedvaten zijn van onvoldoende kwaliteit en zorgen voor lekkage van vocht of bloed in het netvlies.
Het risico op maculadegeneratie is groter bij:
- Familiaal voorkomen van maculadegeneratie
- Geslacht (vaker bij vrouwen)
- Leeftijd (vaak boven de 50 jaar)
- Roken
- Alcoholgebruik
- Blootstelling aan zonlicht
- Lichtgekleurde ogen
- Hoge bloeddruk
- Verhoogde cholesterol
Symptomen
Bij droge maculadegeneratie kan het jaren duren voordat het zicht merkbaar achteruit gaat. In de beginfase zijn er geen of weinig klachten. De afwijkingen worden dan meestal bij toeval ontdekt bij een oogcontrole. Bij natte maculadegeneratie verloopt het proces vaak sneller. In sommige gevallen kan ook het perifere zien enigermate worden aangetast.
De meest voorkomende klachten zijn:
Wazige vlek of verminderd zicht
Op de plaats waar u uw blik op richt, neemt u een wazige of donkere vlek waar. Deze vlek beweegt zich mee met uw blikrichting. Hierdoor kan u moeilijkheden ondervinden bij het lezen, herkennen van gezichten en ziet u minder gedetailleerd. Het zicht kan niet meer verholpen worden met een normale bril.
Vervormd zicht
Wanneer u de lijnen niet meer recht ziet lopen en/of een vreemde kronkel in een rechte lijn ziet, dan spreken we van vervorming. Een voorbeeld hiervan is een deuk of hobbel in een deurpost.
Behandeling
De behandelmogelijkheden zijn afhankelijk van het type MD dat u heeft, maar er bestaat niet voor alle soorten een behandeling. Bij natte MD is behandeling met injecties, laser of chirurgie mogelijk. Uw oogarts bepaalt wat voor u de optimale behandelvorm is. Naast deze behandeling kan de oogarts u voedingssupplementen voorschrijven die het slijtage proces in het oog vertragen. Deze voedingsstoffen kunnen we ook terugvinden in een goede gevarieerde voeding. Daarnaast zijn er gespecialiseerde organisaties waar u terecht kunt voor optische hulpmiddelen en praktische trainingen. Hiervoor kan u terecht bij onze Low Vision specialist.
Meer informatie
Indien u vragen heeft over uw (vervolg)afspraken, diagnose of behandeling, dan kunt u contact opnemen met de oogpoli op het nummer: 0115-688488. Dit kan van maandag t/m vrijdag tussen 8.00 en 17.00 uur.
Augustus 2020
