Amandelen komen voor in de neus-keelholte, in de keel en achter op de tong. De neusamandel komt met name voor bij kinderen. Bij volwassenen is de neusamandel meestal verschrompeld. Volwassenen hebben keelamandelen (tonsillen) en vaak ook tongamandelen (tongtonsillen). Deze informatie gaat uitsluitend over de keelamandelen. De keelamandelen hebben een functie bij de afweer tegen binnendringende ziektekiemen. Maar soms zijn de keelamandelen niet meer in staat om deze ziektekiemen effectief te vernietigen. Ze raken ontstoken, gaan minder goed werken en worden zelf een bron van infectie, waardoor mensen bij herhaling ziek kunnen worden. Het kan dan beter zijn de keelamandelen te verwijderen.
Wat voor klachten geven ontstoken keelamandelen?
Bij een acute ontsteking van de keelamandelen hebben mensen meestal keelpijn met slikklachten, koorts en algehele malaise (je beroerd voelen). De keelamandelen kunnen ook chronisch (aanhoudend) ontstoken zijn. In dat laatste geval kunnen klachten optreden van snurken, matige eetlust, lusteloosheid en een slechte adem.
Wanneer is het gewenst om de keelamandelen te verwijderen?
De beslissing om de keelamandelen te verwijderen, is afhankelijk van de ernst van de klachten. Ook hoe vaak de klachten optreden speelt hierbij een rol.
Kunnen de keelamandelen wel worden gemist?
Ja, er blijft ook na het verwijderen van de keelamandelen voldoende weefsel over dat een soortgelijke functie heeft bij het bestrijden van binnendringende ziektekiemen. Denk aan de tongamandelen en de lymfeklieren in de hals. Bovendien hebben mensen met ontstoken keelamandelen meer last dan plezier van hun keelamandelen.
Hoe gaat de operatie?
De operatie vindt plaats onder algehele narcose, u merkt van de operatie zelf dus niets. Meestal wordt de operatie in dagbehandeling uitgevoerd. Dat betekent dat u wordt opgenomen op de dag van de operatie en dezelfde dag weer naar huis mag. De anesthesioloog (narcosedokter) vertelt u vanaf wanneer u nuchter moet zijn. Nuchter betekent: NIETS eten en drinken en niet roken voorafgaand aan de operatie.
Tijdens de operatie zit er een buisje voor de beademing in uw luchtpijp. Dit buisje wordt pas ingebracht nadat u in narcose bent gebracht. Vervolgens plaatst de KNO-arts een mondspreider in de mond. Deze mondspreider houdt de mond open en duwt de tong weg, zodat de amandelen kunnen worden verwijderd. Voor het verwijderen van de amandelen worden diverse soorten medische instrumenten gebruikt. Nadat de amandelen zijn verwijderd kan het noodzakelijk zijn om enkele bloedvaten elektrisch dicht te branden. In zeldzame gevallen wordt ook wel gebruik gemaakt van oplosbare hechtingen.
Wat zijn de risico’s van de operatie?
Bij iedere operatie, dus ook bij het verwijderen van de keelamandelen, is er enig risico. Het belangrijkste risico na het verwijderen van de keelamandelen is het optreden van een nabloeding. Gelukkig komt dit slechts zelden voor (ongeveer 2%) en is het goed te behandelen. De meeste nabloedingen treden op gedurende de eerste uren na de operatie, maar het kan optreden tot zelfs twee weken na de operatie. Bij een nabloeding komt er veel helderrood bloed uit de mond. Een normale bloedstolling is van belang om een nabloeding te voorkomen. Gebruik daarom de twee weken voorafgaand aan de operatie geen pijnstillers die de bloedstolling nadelig beïnvloeden (bijvoorbeeld Aspirine, Sinaspril of Brufen). Paracetamol beïnvloedt de bloedstolling niet. Ook wanneer er problemen met de bloedstolling in uw familie voorkomen (lang nabloeden bij wondjes en/of snel grote blauwe plekken krijgen) is het van belang dat vooraf aan de KNO-arts te melden.
Wat kunt u verwachten na de operatie?
Direct na de operatie heeft u pijn in de keel en moeite met slikken. Ook oorpijn treedt vaak op na de operatie (“weerpijn”). Veel drinken van koud water is belangrijk en kan de pijn verlichten. Meestal komt er na de operatie wat vers bloed uit de keel. Ook kan donkerrood tot bruin bloed worden gebraakt. Dit is bloed dat tijdens de operatie in de maag terecht is gekomen.
Weer thuis
Pijn kan normaal goed worden bestreden met pijnstillers, doorgaans in de vorm van zetpillen of als oplostablet. Op de plaats waar de amandelen hebben gezeten ontstaat een grijswit beslag die na ongeveer twee weken vanzelf weer verdwijnt. Dit is normaal. De pijn wordt minder na enkele dagen. Het is normaal dat de pijn één tot drie weken duurt.
Ook hierna kan het wijd openen van de mond, zoals tijdens gapen, nog een poos pijnlijk blijven. Soms is er gedurende enige tijd ook sprake van een veranderde smaaksensatie. Temperatuursverhoging is normaal tijdens de eerste 24 uur na een operatie. Als uw temperatuur ook na deze eerste dag hoger wordt dan 38,5 graden Celsius is het verstandig om contact op te nemen met uw huisarts of de polikliniek KNO. Gebruik in het begin met name zachte en niet al te warme voeding. Koolzuurhoudende dranken en sterk gekruid eten zijn in het algemeen onprettig. Probeer na de operatie twee weken niet te roken en vermijd rokerige ruimten. Blijf regelmatig drinken: dit spoelt de mond schoon, voorkomt uitdroging en vermindert de pijn.
Mocht u een nabloeding krijgen, te herkennen aan veel helderrood bloed uit de mond, neem dan contact op met de dienstdoende KNO-arts via de spoedeisende hulp van het ziekenhuis.
Controle
Een controle wordt meestal afgesproken 6 weken na de operatie.
Bent u verhinderd?
Bent u onverwachts verhinderd? Neem dan contact op met de poli van de KNO-artsen, tel. 0115-688518. Er kan dan iemand anders in uw plaats komen. Bovendien kunt u meteen een nieuwe afspraak maken.
Tot slot
Als u na het lezen van deze informatie nog vragen hebt, kunt u contact opnemen met de polikliniek KNO. U vindt ook informatie op www.kno.nl. Aan het begin van het onderzoek vertelt de behandelend arts of de verpleegkundige u wat er gaat gebeuren. Wanneer u op dat moment nog vragen hebt, kunt u die ook aan hem of haar stellen. U kunt van maandag tot en met vrijdag tussen 9:00 en 12:00 uur en tussen 13:00 en 16:00 uur contact opnemen met de poli KNO, 0115-688518.
Bij dringende vragen of problemen vóór uw behandeling kunt u zich het beste wenden tot de afdeling waar de behandeling moet plaatsvinden, verpleegafdeling B1, telefoon 0115-688581. Wanneer zich thuis na de operatie problemen voordoen, gerelateerd aan de behandeling, neem dan contact op met het ziekenhuis:
- Op maandag tot en met vrijdag tussen 9:00 en 12:00 en tussen 13:00 en 16:00 uur de polikliniek KNO, tel. 0115-688518.
- In dringende gevallen kunt u buiten deze tijden bellen met de huisartsenpost (HAP)
Januari 2021
