Een kanteltafeltest (in het Engels: Tilt Table Test) kan om een aantal redenen worden aangevraagd. Meestal gaat het om een zgn. ‘wegraking’, waarmee een kortdurende bewusteloosheid bedoeld wordt. De meest voorkomende oorzaken zijn epilepsie en de verschillende vormen van flauwvallen (‘syncope’). Het is nogal eens lastig de oorzaak van een wegraking te achterhalen, omdat een wegraking tijdelijk is: tijdens een bezoek aan de dokter is er meestal niets bijzonders te vinden. De kanteltafeltest is een test die erop gericht is dat te veranderen: in de meeste gevallen wordt dan ook geprobeerd om tijdens de test daadwerkelijk een wegraking op te wekken.
De uitvoering
Tijdens de kanteltafeltest wordt een aantal functies van het onwillekeurige zenuwstelsel gemeten, namelijk: hartslag, bloeddruk en ademhaling. Daarnaast wordt de elektrische hersenactiviteit geregistreerd d.m.v. een EEG, en bovendien wordt er een video-opname van het gezicht gemaakt. De uitvoering kan van persoon tot persoon wat wisselen, wat afhangt van het type wegraking. Een aantal onderdelen is altijd hetzelfde: de voorbereiding en het daadwerkelijke omhoog kantelen. Deze worden dan ook eerst besproken.
Voorbereiding
De voorbereiding wordt uitgevoerd door een laborant klinische neurofysiologie.
EEG-onderzoek
Het EEG meet de elektrische activiteit van de hersenen. Hiervoor wordt een tiental elektroden op uw hoofd geplakt. Voor een goede EEG-meting is het nodig dat uw haar schoon en droog is; wij verzoeken u dan ook het haar van tevoren te wassen en geen haarlak of gel te gebruiken.
Eerst worden de elektrodeplaatsen bepaald met behulp van een meetlint en potlood. Deze plaatsen worden vervolgens ontvet met een crème om het elektrische contact met de elektroden te verbeteren. Tenslotte worden de elektroden bevestigd met een kleefpasta. Deze kleefpasta is in water oplosbaar en na het onderzoek weer gemakkelijk uit het haar te verwijderen.
Bloeddruk
Voor het meten van de bloeddruk wordt een hoesje om één van de vingers geschoven dat verbonden is met een kastje om uw pols, dat op zijn beurt weer is aangesloten op een apparaat dat de bloeddruk continu kan weergeven.
Hartslag
De meting van de hartslag gebeurt door middel van 2 elektroden die op de borst en armen geplakt worden.
Ademhaling
Voor de registratie van de ademhaling krijgt u een rekbandje om uw middel bevestigd.
Het kantelen
Het onderzoek begint terwijl u horizontaal op de kanteltafel ligt gedurende 5-10 minuten; dat is vooral bedoeld om het lichaam tot rust te laten komen. Daarna wordt de bank “gekanteld”, wat er op neerkomt dat u bijna rechtop komt te staan (U leunt met bank en al wat achterover). In die houding wordt ongeveer 15 minuten geregistreerd. Mogelijk wordt u ook gevraagd een aantal minuten goed te zuchten. Tijdens het onderzoek zijn er altijd een arts en een laborant klinische neurofysiologie aanwezig. Als u in deze fase onwel wordt, moet u dat melden.
De arts die bij het onderzoek aanwezig is, controleert alle signalen, en kan bepalen of het al nodig is u terug te kantelen. Meestal doen we dat niet bij de allereerste klachten, omdat dan nog niet duidelijk genoeg is wat de oorzaak is. Soms zijn de metingen echter al zo duidelijk dat de proef het antwoord al heeft opgeleverd zonder dat iemand een wegraking gehad heeft. Dat is tevoren niet altijd aan te geven.
Varianten van het onderzoek
Afhankelijk van het type probleem wordt het onderzoek uitgebreid. Het is dus niet zo dat alle onderstaande varianten bij iedereen worden uitgevoerd.
Spray onder de tong
Als er spontaan niets gebeurt, kan de kans dat er flauwvallen optreedt worden verhoogd door een spray onder de tong te spuiten. Dat is een middel dat een tijdelijke bloeddrukverlaging teweeg brengt, en kan tijdens de proef lichte hoofdpijn veroorzaken. Na afloop van de proef is het overigens weer uitgewerkt.
Halsmassage
Bij sommige patiënten kan het nuttig zijn om te zien of druk op de halsslagader flauwvallen kan opwekken. Als dat bij u nodig is, zal er aan beide kanten enkele seconden stevig in uw hals geduwd worden. Voorafgaand aan de halsmassage zal u uitgelegd worden hoe dit in zijn werk gaat.
Anti-flauwvaltraining
Bij mensen die flauwvallen kunnen voelen aankomen is het vaak mogelijk flauwvallen te voorkomen door bepaalde ‘manoeuvres’ te doen. Die worden ter plaatse met de patiënt doorgenomen, terwijl dokter en patiënt zelf de effecten op de bloeddruk kunnen beoordelen.
De afloop
Er is ruime ervaring met kanteltafeltesten. Het onderzoek is veilig, maar het kan voor de patiënt wel degelijk beangstigend zijn. Als er flauwvallen optreedt zal u altijd gevraagd worden of dit op dezelfde manier verloopt als de aanvallen die spontaan optreden. Als dat zo is, kunnen we ervan uitgaan dat de spontane aanvallen van dezelfde aard waren als die bij de kanteltafeltest. Indien iemand uit uw omgeving aanvallen gezien heeft, is het dan ook nuttig die aanwezig te laten zijn bij het onderzoek, om dezelfde reden. Als u na de spontane aanvallen erg moe of aangeslagen bent, zal dat ook wel zo zijn als u bij de kanteltafeltest een aanval krijgt. Hou daar dus rekening mee voor bezigheden de rest van de dag, en bij vervoer terug naar huis. Wij raden u aan om na het onderzoek niet zelf met de auto terug naar huis te rijden.
De resultaten
Meestal is tijdens het onderzoek al duidelijk wat er gebeurt. Dat wordt dan ook al met u als zodanig besproken. Het onderzoek wordt altijd nog zorgvuldig doorgelopen, waarna er een verslag geschreven wordt. Dit verslag wordt door uw behandelend arts bij de eerstvolgende controle-afspraak met u besproken.
Algemene informatie
Alle onderzoeken op de afdeling Klinische Neurofysiologie worden op vaste tijden afgesproken en uitgevoerd. Wij verzoeken u daarom dringend op tijd aanwezig te zijn. Te laat komen kan tot gevolg hebben dat een nieuwe datum voor het onderzoek moet worden gepland. Indien u de afspraak moet afzeggen, verzoeken wij u dit minimaal één dag van tevoren te doen.
Hebt u na het lezen van deze informatie nog vragen, dan kunt u deze aan uw arts stellen.
November 2022
