Een longontsteking is een infectie van de longblaasjes en het omliggende weefsel, veroorzaakt door micro-organismen. Veelal treedt longontsteking op als een complicatie van andere ziekten of als de patiënt verzwakt is door andere oorzaken. Patiënten worden in het ziekenhuis opgenomen als het ziektebeeld verslechtert en de therapie niet aanslaat, zodat er bijvoorbeeld ernstige benauwdheid ontstaat of wanneer er complicaties ontstaan. Complicaties zijn empyeem (etter ophoping tussen de borstvliezen), uitzaaiingen van infectiehaarden in andere organen en sepsis (bloedvergiftiging). Bij veel patiënten is de longontsteking echter een complicatie bij een andere aandoening, waarvoor zij al zijn opgenomen in het ziekenhuis.
Oorzaken
Er zijn honderden micro-organismen die een longontsteking kunnen veroorzaken. De Streptococcus pneumoniae (pneumokok) is een van de meest voorkomende oorzaken. Een belangrijke andere is de Staphylococcus aureus, een huidbacterie. Mensen met COPD worden vaker gezien met de bacterie Haemophilus influenza, Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa en/of Moraxella catarrhalis.
Symptomen
Symptomen van een longontsteking zijn onder andere:
- kortademigheid;
- hoesten;
- eventueel ophoesten van groen of geel slijm;
- koorts;
- pijn, verergerd door diep ademhalen en hoesten;
- snelle, oppervlakkige ademhaling.
En soms ook het volgende:
- haëmoptoe (bloed ophoesten);
- hoofdpijn;
- zweten;
- verminderde eetlust;
- vermoeidheid;
- cyanose (blauwe verkleuring van vingers, voeten en lippen).
Diagnose
We stellen de diagnose op grond van:
- het klinisch beeld;
- onderzoek van de longen;
- een foto van de borstkas;
- onderzoek van het sputum;
- onderzoek van het bloed;
- eventueel onderzoek van urine.
Behandeling
In de behandeling nemen antibiotica een belangrijke plaats in, ook al is de verwekker nog niet bekend. Hoesten en mobiliseren is van groot belang om het slijm omhoog te werken. Dit kan eventueel met hulp van fysiotherapie. Ook pijnbestrijding kan essentieel zijn, omdat door de pijn niet goed wordt doorgeademd en opgehoest. Bij zuurstoftekort schrijft de arts zuurstof voor. Bij COPD-patiënten kunnen we bijnierschorshormonen geven, zoals Prednisolon, ter ondersteuning van de stressreactie van het lichaam en om het ontstekingsproces te remmen.
Ernst en verloop
De ernst van een longontsteking hangt voor een groot deel af van de verdere gezondheids-toestand van de patiënt. Bij mensen die verzwakt zijn door andere ziekten en bij bejaarden is een longontsteking een ernstige aandoening. Opnameduur is afhankelijk van het herstel. Mensen, herstellende van hun longontsteking, kunnen nog een lange tijd last hebben van vermoeidheid en door het vele hoesten nog pijn hebben aan de borstkas.
Preventie
Longontsteking die ontstaat in aansluiting op een griep, kan voorkomen worden door een griepprik te halen. Mensen ouder dan 65 jaar, mensen met hart- of longaandoeningen, diabetespatiënten, nierpatiënten en mensen met een verminderde afweer, raden we aan om zich in het najaar tegen de griep te laten inenten.
Informatie
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u terecht bij uw behandelend arts of de verpleegkundige.