Koortsstuip

Uw kind heeft een koortsstuip doorgemaakt. Voor de meeste mensen die dit meemaken is een dergelijke aanval een erg angstwekkende ervaring. Jonge kinderen zijn bij koorts gevoeliger voor stuipen dan volwassenen. Ongeveer 5% van de kinderen tussen de zes maanden en vijf jaar heeft wel eens een koortsstuip. In deze informatie leest u hoe koortsstuipen kunnen ontstaan. Ook leest u hoe u een koortsstuip kunt herkennen en wat u zelf kunt doen. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven.

Wanneer ontstaat een koortsstuip

De koortsstuip ontstaat meestal in het beginstadium van een infectie (ontsteking) als de koorts plotseling snel oploopt. Bij alle ziekten met koorts kunnen stuipen optreden. Meestal komen ze voor bij infecties aan de luchtwegen, neus, keel, oren of darmen. Maar ook bij (virale) infecties, waarbij soms een rode huiduitslag voorkomt.

Hoe herkent u een koortsstuip

Een koortsstuip is eigenlijk een epileptische aanval. Alleen is de achterliggende oorzaak een infectie en geen epilepsie. Een gewone, milde koortsstuip duurt gemiddeld vijf minuten en in elk geval korter dan vijftien minuten. Uw kind verliest het bewustzijn, strekt zich, krijgt vaak symmetrische schokken in armen en benen. Het gezicht wordt bleek, grauw of blauw. Koortsstuipen komen eerder voor bij kinderen waarvan in de naaste familie meer kinderen koortsstuipen hebben gehad.

Wanneer gaat een koortsstuip over in epilepsie?

Een koortsstuip betekent niet meteen dat uw kind epilepsie heeft. Een koortsstuip is een epileptische aanval, die alleen bij snel stijgende koorts optreedt. Buiten de koorts heeft uw kind geen aanvallen. Slechts 2% van de kinderen met koortsstuipen krijgt later epilepsie. Dan treden aanvallen ook op zonder koorts. Dit percentage neemt toe als:

• de ontwikkeling van uw kind al voor de koortsstuip verstoord was;
• epilepsie in de familie voorkomt;
• het een gecompliceerde of atypische koortsstuip was. Meestal hebben die kinderen al aanleg voor epilepsie en komt deze door de koorts voor het eerst naar buiten. Naast gewone koortsstuipen kunnen atypische (gecompliceerde) stuipen voorkomen. Deze stuipen kunnenwijzen op epilepsie.

Atypische koortsstuipen kunnen de volgende kenmerken hebben:

• Ze komen voor beneden de leeftijd van zes maanden en boven de vijf jaar;
• Ze duren langer dan vijftien minuten;
• Ze zijn niet symmetrisch. Dit betekent dat de schokken eenzijdig zijn of vooral aan één kant. Of er zijn andere verschijnselen, zoals verwardheid en smakken;
• Er is meer dan één koortsstuip per koortsperiode;
• Soms worden er bij lichamelijk-neurologisch onderzoek afwijkingen gevonden (zoals eenzijdige verlamming of kenmerken van spasticiteit).

Wat kunt u doen bij een stuip?

• Blijf kalm;
• Zorg dat uw kind zich niet kan verwonden aan de omgeving (b.v. bedrand of verwarming);
• Draai uw kind op de zij met het hoofd opzij, zodat het vrij kan ademen en eventuele etensresten en speeksel uit de mond kunnen lopen;
• Als de stuip langer dan vijf minuten duurt, moet u de medicatie gebruiken die door de arts is voorgeschreven. Als de trekkingen en/of verstijving al voorbij zijn, hoeft dit niet meer;
• Als de aanval na het geven van de medicijnen binnen vijf minuten niet stopt, belt u uw huisarts of het alarmnummer 112. Medische beoordeling is dan noodzakelijk;
• Neem ook na een aanval contact op met uw huisarts. Er kan dan gezocht worden naar de oorzaak van de koorts.

Hoe kunt u koortsstuipen voorkomen?

Als uw kind eenmaal een koortsstuip heeft gehad, kan het bij een volgende koorts­periode weer een stuip krijgen. Dek uw kind niet te warm toe tijdens de koorts. Geef uw kind geen aspirine. Sommige kinderen reageren daar allergisch op, wat kan leiden tot een ernstige complicatie. Overigens kunnen bovenstaande maatregelen een nieuwe koortsstuip meestal niet voorkomen. Bovendien krijgen sommige kinderen al een koortsstuip in een heel vroege fase van het ziek zijn. Uw kind heeft dan al een koortsstuip vóór de koorts optreedt.

Is verder onderzoek nodig?

Bij een gewone koortsstuip zal uw arts meestal geen verder onderzoek aanraden. Wel moet altijd worden beoordeeld of de koorts een uiting is van een ziekte die moet worden behandeld. Zoals bijvoorbeeld bij een hersenvliesontsteking. Bij atypische koortsstuipen of als koortsstuipen zich te vaak herhalen, start de kinderarts verder (neurologisch) onderzoek.

Is verdere behandeling nodig?

Bij gewone koortsstuipen is verdere behandeling (naast de maatregelen die staan bij ‘Hoe kunt u koortsstuipen voorkomen?’) vaak niet nodig. Bij atypische koortsstuipen zoekt de kinderarts naar mogelijke oorzaken. Dit kan door het maken van een elektro-encefalografisch onderzoek (EEG). Een EEG meet de elektrische activiteit van de hersenen. Tijdens een epileptische aanval is deze elektrische activiteit verstoord. Dit kan te zien zijn op een EEG. Ook tussen de aanvallen door kan het EEG van mensen met aanleg voor epilepsie anders zijn dan dat van mensen zonder epilepsie. Dit hoeft echter niet.

Heeft u nog vragen?

Als u nog vragen heeft dan kunt u deze stellen aan uw kinderarts. De kinderpoli is te bereiken tijdens kantoortijd op nummer 0115-688493